Tuy Việt Nam là một thị trường tài năng, có nhiều lợi thế để phát triển và khởi nghiệp nhưng lại chưa được thành công. Bên cạnh những mắt thuận lợi thì vẫn có những mặt hạn chế ảnh hưởng không nhỏ.
Những lợi thế khi khởi nghiệp tại Việt Nam
Ông Dzung Giám đốc quỹ đầu tư CyberAgent Việt Nam và Thái Lan cho biết Việt Nam có quy mô dân số lớn, đứng thứ hai trong Đông Nam Á sau Indonesia; về GDP, Việt Nam xếp thứ 6 trong khu vực, và không ngừng tăng lên. Thêm vào đó, dân số Việt Nam trẻ, tỷ lệ dùng Internet cao, khả năng thích ứng công nghệ mới nhanh chóng, do đó đây vẫn là một thị trường tiềm năng, kích thích nhà đầu tư đổ tiền vào.
Xu hướng xây dựng công ty khu vực ngày càng nở rộ
Ngoài ra, hiện nay đang có xu hướng xây dựng công ty khu vực. Ví dụ một công ty có trụ sở ở Singapore, Thái Lan chẳng hạn, khi đủ tiềm lực thường muốn mở rộng kinh doanh sang các nước lân cận. Trong khi đó, ở Đông Nam Á thì Việt Nam có thể được xếp vào nhóm 6 quốc gia lớn, có GDP lớn và dân số đông. Do đó, khi mở rộng công ty thì các nước sẽ chọn thị trường là một trong 6 quốc gia này để đầu tư, do đó Việt Nam sẽ được cân nhắc đưa vào danh mục chi tiền. Nếu phải mở rộng ra 6 nước trong khu vực, thì Việt Nam gần như nước mà công ty đó phải có mặt.
Đây chính là lý do mà chính phủ đang có những chương trình để đẩy Việt Nam lên đứng vị trí cao trong các nước ASEAN, ví dụ đang từ ASEAN 6 lên ASEAN 3.
Do thuộc nhóm các nước được chú ý trong Đông Nam Á, nên nếu một công ty khởi nghiệp đứng số 1 ở Việt Nam thì sẽ có cơ hội được các tập đoàn lớn chú ý đầu tư hoặc mua lại.
Nguồn lao động dồi dào và khá đồng đều
Thêm vào đó, dân số Việt Nam trẻ, lượng người lao động công nghệ cao vừa đủ và đồng đều. So với Thái Lan và Indonesia thì lương một kỹ sư công nghệ thông tin của Việt Nam vẫn thấp hơn nên đây là một nguồn lực để phát triển khởi nghiệp công nghệ. Xét riêng về phát triển một ứng dụng, thì rõ ràng chi phí làm ở Việt Nam rẻ hơn ở Singapore, Thái Lan, Indonesia; dĩ nhiên trong việc tối ưu sản phẩm về giao diện và trải nghiệm người dùng thì chưa tính vào.
Hạn chế khi khởi nghiệp tại Việt Nam
Lượng người mua chưa cao
Tuy vậy, thu nhập đầu người ở Việt Nam vẫn chưa cao, đặc biệt ở giới trẻ, nên sức mua (purchasing power) không lớn. Vì vậy những trang web mang tính chất cộng đồng hiện nay có lượng người dùng cao, visit lớn, nhưng để biến lượng người dùng này thành nhóm trả tiền thì tỷ lệ rất thấp. Vì vậy, dù tiềm năng nhưng cần tìm cách để khai thác thị trường này.
Đối với những người trẻ, chưa có việc làm, đang là những người dùng sản phẩm hiện nay, thì khi họ lớn lên, đi làm và có thu nhập thì có thể sẽ mua sản phẩm. Do đó các công ty khởi nghiệp có lượng người dùng lớn cần chờ đợi đến 3-5 năm sau để lớp người dùng của họ trưởng thành, làm ra tiền để trả cho sản phẩm.
Lượng đầu tư chưa nhiều
Nói về các nhà đầu tư hiện nay ở Việt Nam, ông Dzung cho biết lượng nhà đầu tư nhỏ, tầm khu vực Đông Nam Á, đầu tư khoảng 300.000USD trở lại cho một startup thì đang có nhiều, tuy nhiên vẫn thiếu các nhà đầu tư lớn. Lượt đầu tư giai đoạn (serie) A khá ít, đầu tư giai đoạn B càng ít hơn.
Trừ lĩnh vực game, ông Dzung cho biết chưa có startup công nghệ đích thực phát triển chín muồi. Các startup thương mại điện tử, truyền thông, nội dung số vẫn đang phát triển ở giai đoạn đầu; vẫn chưa có công ty công nghệ thuần túy niêm yết trên sàn chứng khoán.
Đúng là thực tế cho thấy Việt Nam có nhiều điều kiện và tiềm năng để phát triển nhưng cần có sự hỗ trợ từ Nhà nước để tạo điều kiện cho các Startup phát triển hơn nếu không sẽ vẫn chỉ ra hoa chứ chưa thể ra trái được.
