Đại dịch Covid-19 tác động tiêu cực đến toàn bộ đời sống kinh tế, chính trị, xã hội của cả nước. Nhưng đây cũng là cơ hội để Việt Nam đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số (Digital Transformation) nhằm thực hiện mục tiêu kép của Chính phủ “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả đại dịch Covid-19” và “phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội trong trạng thái bình thường mới”.
Tổng kết hoạt động năm 2021, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhận xét: “Năm 2021 đã đẩy toàn đất nước chúng ta vào chuyển đổi số, nhưng hạ tầng, cách làm vẫn là thời công nghệ thông tin. Bởi vậy, các vấn đề của ngành đã bộc lộ một cách rất rõ ràng. Covid-19, nhất là biến chủng Delta và đợt bùng phát dịch lần thứ tư đã đẩy chúng ta ra khỏi giấy tờ với nhu cầu của hàng triệu người về chuyển đổi số, về truyền thông”. Ông Hùng khẳng định: “Năm 2022 sẽ là năm thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số ở mọi ngành trên phạm vi toàn quốc, toàn dân và toàn diện”.
Xu hướng chuyển đổi số năm 2022
Big Data, AI. Mỗi ngày, con người tạo ra khoảng 2.500 tỷ byte dữ liệu và con số đó đang tăng theo cấp số nhân. Nhưng dữ liệu đó chỉ hữu dụng khi cung cấp và được khai thác bởi hệ thống AI. Năm 2022, các công ty tiếp tục mở rộng ứng dụng AI khi nhận ra sức mạnh mà AI nắm giữ để giải quyết vấn đề tốt hơn, nhanh hơn ở quy mô lớn. AI sẽ trở nên phổ biến trong cuộc sống hằng ngày.
AI cũng sẽ tiếp tục hữu ích hơn khi chuyển từ công cụ phân tích ứng dụng (Applied Analytics) và xử lý ngôn ngữ tự nhiên sang AI đàm thoại (Conversational AI) và suy luận. Điều đó biến tương tác giữa con người với ứng dụng và thiết bị trở nên mạnh mẽ hơn và giống con người với con người hơn.
Amazon ra mắt robot trong nhà mang tên Astro sử dụng khả năng xử lý và suy luận để thúc đẩy ứng dụng AI và tự động hóa. Chúng ta đã làm quen với điều này với những ứng dụng Alexa hoặc Siri hoặc Google Assistant. Tuy nhiên, Astra đã cải tiến nhiều tính năng cho phép đi theo chủ nhà, cung cấp hình ảnh để giám sát từ xa, gửi lời nhắc nhở uống thuốc cho người già và mang bia cho người chủ.
Ứng dụng AI dành cho doanh nghiệp sẽ còn mạnh mẽ hơn. Điều này sẽ được hỗ trợ bởi tốc độ tăng trưởng dữ liệu lớn và chip mạnh hơn cùng với phần mềm tinh vi hơn để tăng tốc khối lượng công việc, cho phép các nhà khoa học dữ liệu triển khai và kiểm tra các thuật toán cũng như áp dụng dữ liệu vào giải quyết các vấn đề phức tạp của doanh nghiệp. Ứng dụng AI đang được mở rộng quy mô để tận dụng dữ liệu và giải quyết những thách thức kinh doanh ngày càng gay gắt và phức tạp.
Những ứng dụng cho phép làm việc từ xa. Làm việc từ xa sẽ tiếp tục sau đại dịch, nhưng không phải là không có những thách thức. Với một số nhân viên làm việc tại văn phòng và những người khác vẫn làm việc tại nhà, các tổ chức sẽ cần công nghệ cho phép cộng tác liên tục bất kể vị trí. Theo một báo cáo gần đây, chỉ 8% các phòng hội nghị trên toàn cầu được trang bị đầy đủ để xử lý hội nghị truyền hình.
Đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế bền vững. Việc chuyển đổi số sẽ đóng vai trò then chốt trong việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang nền kinh tế bền vững. Thế giới đang trải qua quá trình chuyển đổi mô hình kinh doanh chú trọng ba chỉ tiêu về môi trường, xã hội và quản trị (ESG). Định hướng ESG ảnh hưởng đến tất cả các ngành công nghiệp.
Chuyển đổi số sẽ cho phép các công ty đo lường, theo dõi và quản lý các mục tiêu bền vững trong toàn bộ chuỗi giá trị, cộng tác trong và ngoài công ty tốt hơn và đổi mới bằng cách nhanh chóng thử nghiệm các sản phẩm và dịch vụ bền vững. Các ứng dụng tiên tiến trong robotics, AI, Big Data cũng sẽ tối ưu hóa việc sử dụng tài nguyên để làm cho quy trình tự động và hiệu quả hơn, giúp doanh nghiệp dự báo và giảm thiểu rủi ro cũng như tăng năng suất lao động. Thêm vào đó, chuyển đổi số sẽ thúc đẩy hiệu quả sử dụng năng lượng và tăng tính an toàn của sản phẩm, cho phép truy xuất nguồn gốc.
Số hóa chuỗi cung ứng
Hai năm qua, các chuỗi cung ứng trên thế giới đang chịu sự đứt gãy nặng nề, làm tăng giá hàng hóa và làm chậm sự phục hồi kinh tế toàn cầu. Vì thế, từ năm 2022, việc số hóa chuỗi cung ứng càng trở nên cấp thiết. Số hóa chuỗi cung ứng yêu cầu các công ty phải tính toán lại kế hoạch sản xuất, kinh doanh và cách tiếp cận công nghệ logistics mới mẻ hơn. Chuỗi cung ứng số sẽ có cơ hội nâng tầm hiệu quả hoạt động, tận dụng các mô hình kinh doanh số.
Theo định nghĩa của hãng tư vấn quản trị McKinsey & Company thì chuỗi cung ứng 4.0 ứng dụng Internet vạn vật (Internet of Things), sử dụng công nghệ robot và ứng dụng phân tích dữ liệu lớn, cài đặt cảm biến vào thiết bị, xây dựng mạng lưới ở mọi nơi, tự động hóa mọi thứ và phân tích để cải thiện hiệu suất và sự hài lòng của khách hàng.
Nhưng việc xây dựng hay mua một hệ thống phần mềm quản lý chuỗi cung ứng khá phức tạp và có thể có rủi ro. Do đó, nhiều công ty không chọn được hệ thống quản lý chuỗi cung ứng phù hợp cho nhu cầu kinh doanh. Thông thường, các nhà cung cấp sẽ giới thiệu về hệ thống quản lý chuỗi cung ứng sẵn có bất kể nó có phù hợp với công ty hay không. Vì vậy cần có sự tư vấn độc lập để lựa chọn hay xây dựng lộ trình số hóa chuỗi cung ứng 4.0 cho phù hợp đặc điểm của doanh nghiệp.
Tóm lại, chuyển đổi số được dự báo sẽ gia tăng vào năm 2022 và những năm tiếp theo. Những thay đổi lớn sẽ diễn ra liền mạch cho các tổ chức, doanh nghiệp. Chuyển đổi số với mục tiêu cuối cùng là chuyển đổi mô hình kinh doanh. Nhưng với những mục tiêu trung hạn như giảm chi phí, tăng hiệu quả của quy trình, tăng sự hài lòng của nhân viên sẽ thúc đẩy việc chuyển đổi số mạnh mẽ hơn trên phạm vi toàn thế giới.
Ở Việt Nam, năm 2022 sẽ là năm thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số ở mọi ngành, là năm đầu thực hiện các chiến lược mới với hạ tầng số, dữ liệu số, an toàn thông tin mạng, công nghiệp công nghệ số, doanh nghiệp công nghệ số, Chính phủ số, kinh tế số và xã hội số.